ZADZWOŃ LUB NAPISZ
Zrób pierwszy krok ku najwspanialszej podróży Twojego życia i skontaktuj się z polskim przewodnikiem po Japonii!
Ryoko 営業事業
Shinjuku-ku
Godziny pracy biura
9:00 - 19:00 (GMT+9)
Znane na całym świecie Karate, powstało na Okinawie, nazwa oznacza „puste ręce”: 空 „kara” - puste, 手 „te” - ręce i, jak można się domyślić, odnosi się do sztuki walki wręcz bez użycia broni. Z techniki samoobrony wykorzystywanej przez mieszkańców wysp położonych na styku kultury japońskiej i chińskiej powstała, rozpowszechniona dziś na całym globie, sztuka walki licząca ponad 100 odmian. Miejsce, w którym się narodziła to fascynujący świat ponad 160 wysp i wysepek, dziś administracyjnie należących do Prefektury Okinawa w Japonii, ale przez stulecia będących odrębnym państwem z własnym językiem i kulturą, jak również sceną krwawych starć wojennych - Okinawa to jedyny obszar Japonii, gdzie prowadzone były lądowe walki podczas II Wojny Światowej.
Istnieje wiele teorii na temat pochodzenia mieszkańców Okinawy, jedne wskazują na przybyszy z Chin, inne na osadników z Indonezji a nawet Australii. Jest jeszcze teoria dotycząca rozprzetrzenienia się rdzennych mieszkańców Japonii z głownej wyspy Honshū w kierunku pólnocnym (na Hokkaidō) i południowym aż do Okinawy, kiedy na Honshū pojawiła się ludność napływowa, z której uformowały się struktury pierwszego japońskiego państwa... (tą teorię potwierdzałyby badania DNA, w których okazało się, że najwięcej wspólnych genów mają ze sobą mieszkańcy Hokkaidō i Okinawy) ale do końca nie wiadomo. W każdym razie ludność miała się pojawić na archipelagu już 22 000 lat temu i zajmowała się polowaniami oraz zbieractwem.
W XII wieku zaczęły się kształtować struktury osiadłych społeczności trudniących się rolą i nastąpił gwałtowny przyrost liczby ludności.
W okresie Gusuku - XII-XIV wiek, powstały trzy ośrodki władzy, zjednoczone następnie w XV wieku pod panowaniem Sho Hashi w Królestwo Ryūkyū.
Królestwo pod różnymi nazwami znane było nawet w Europie, jako silny ośrodek handlu, który toczył się między archipelagiem a ówczesnymi Chinami, Japonią, Tajlandią, Filipinami i innymi krajami Azjii południowo-wschodniej. Królestwo Ryūkyū pozostawało niezależnym pańswtem do 1606 roku, kiedy zostało zaatakowane przez Japończyków z Satsumy (obecnie Kagoshima) i począwszy od tego roku stało się częścią państwa japońskiego pod rządami Shogunatu Tokugawa. Mimo poddania się Tokugawom i corocznych wizyt w stolicy - Edō, jakich wymagał obyczaj, Ryūkyū w dalszym ciągu prowadziło wymianę handlową z Chinami, będącą jednym z niewielu okien na świat zamkniętej w tym czasie na kontakty z zagranicą Japonii. Handel ustał dopiero w 1875 roku, kiedy cesarz Meiji zakończył istnienie Królestwa Ryūkyū przkształcając je w część nowoczesnej Japonii i tworząc Prefekturę Okinawa.
Okinawa stała się miejscem walk lądowych między Japończykami a Amerykanami w czasie II Wojny Światowej. To tutaj rozegrały się jedne z najbardziej dramatycznych scen wojny. Po II Wojnie Światowej wyspy pozostawały pod okupacją amerykańską aż do 1972 roku. Do dziś funkcjonuje tu największa baza amerykańska w Japonii i regularnie stacjonują tu tysiące amerykańskich żołnierzy. Baza znajduje się w stolicy prefektury - Naha, dzieląc miasto na obszary dostępne dla wszystkich i zamknięte dla Japończyków i turystów, przeznaczone dla wojska. Muszę przyznać, że to ciekawe doświadczenie być w takim mieście, wyobrażałam sobie, że taka baza musi znajdować się w wydzielonym miejscu zdala od japońskich miast, tymczasem całkowicie wcina się ona w strukturę miasta i ma się wrażenie, jakby nagle po drugiej stronie ulicy były małe Stany Zjednoczone otoczone zasiekami. Lokalni mieszkańcy dość często domagają się zaknięcia bazy, ale rząd w odalonym o 2000 km Tokyo raczej nie martwi się peryferiami w kontekście polityki zagranicznej dotyczącej jednego z największych mocarstw świata... baza pozostaje czynna.
Archipelag Ryūkyū, zwany też Nansei-shōto lub Ryūkyū-ko, to łańcuch wysp biegnący od Kyūshū na północy do Taiwanu na póludniu. Mniejsze wyspy to twory koralowe, większe są górzyste, a największa z wysp archipelagu to Okinawa.
Klimatycznie archipelag leży w strefie zwrotnikowej z klimatem wilgotnym, w południowej części występują lasy tropikalne, na całość wpływają monsuny, występuje tu pora deszczowa oraz tajfuny.
Północna część archipelagu (wyspy Ōsumi i Tokara) znajdują się w strefie wpływów kultury Kagoshima, zamieszkuje je ludność rdzennie japońska, językiem mówionym jest dialekt japońskiego z Kagoshimy. Dalej na południe wyspy zamieszkiwane są przez rodzimą ludność zwaną ludem Ryūkyū, i choć językiem urzędowym w całej Japonii jest japoński, poszczególne wyspy miały kiedyś odrębne języki, obecnie najbardziej rozpowszechniony jest język Ryūkyū, propagandowo nazwany dialektem japońskiego z Okinawy (nawet dla laika słowa „mensore“ w języku Okinawy i „irasshyaimase“ czy „konnichiwa“ w języku japońskim brzmią całkowicie odmiennie, choć znaczą to samo: witaj, zapraszamy; kolejnym przykłądem może być sama nazwa Okinawa brzmiąca na archipelagu „Uchinā“). Niestety języki Ryūkyū nie mają pisanej, ustandaryzowanej formy, wiele z nich wymarło, a ludność wysp poznała pismo znacznie później niż Japończycy. Najwięcej podobieństw między japońskim i językiem Ryūkyū można dostrzeć w tekstach z okresu Heian - Japonia Dworska VIII-XII wiek.
Ludność Ryūkyū według badań genetycznych spokrewniona jest z Japończykami z Yamato - ludność uważana za rdzennych Japończyków z Honshū, choć ma więcej powiązań z Ainami występującymi na Hokkaidō w północnej części Japonii niż ludność Yamato.
Rodzima religia archipelagu kładzie nacisk na rolę kobiet zarówno we wspólnocie, jak i w pośredniczeniu między ludźmi a bogami - główną postacią w lokalnych społecznościach były kapłanki Noro, które pozostawały dziewicami, a ich urząd był dziedziczny - funkcja przechodziła z kapłanki na córkę jej brata. Choć japoński rząd wraz z zajęciem archipelagu wprowadził zwyczaje patriarchalne, w tradycji, kulturze i wierzeniach pozostało przywiązanie do silniejszej pozycji kobiet, duchy męskie uważa się tu za duchy „z zewnątrz“, a kobiece za duchy „wewnątrz“, co w japońskiej mentalności, gdzie coś im bliżej owego „wewnątrz“ sybmolizującego dom, osobowość, tym istotniejsze, odsuwa męski pierwiastek na plan dalszy, żeński stawiając na piedestale - nie jest to raczej powszechnie uznawane za coś dobrego w tym patrairchalnym kraju o wciąż żywych feudalnych zwyczajach i tradycjach, raczej taka lokalna ciekawostka. Buddyzm również dotarł z czasem na archipelag, ale nie jak w przypadku Yamato w wieku VII a dopiero w XIII. Wpływy shintoizmu są także widoczne, choć zintensyfikowane dopiero w okresie Meiji (II poł. XIX / I poł. XX w.), konfucjanizm był szeroko rozpowszechniony wśród wyższych warstw społecznych zwłaszcza w XVIII i I poł. XIX wieku. Obecnie uznaje się Okinawę za część Japonii również pod względem kultury i religii, zatem powszechnie wyznawane są tu shintō i buddyzm, jednakże w warstwie wizualnej i praktykach religijnych pozostają wpływy rodzimych wierzeć. Ich najlepiej rozpoznawalnym symbolem, który japońscy i zagraniczni turyści zawsze chętnie kupują w różnych formach jako pamiątki z archipelagu, są Shisa - lokalne bóstwa opiekuńcze, które strzegą przed złymi duchami. Przedstawiane są jako dwa siedzące lwy/psy - Shisa to stwór łączący cechy lwa i psa, zawsze występują parami, lewy ma usta zamknięte, a prawy - otwarte. Mieszkańcy Okinawy wierzą, że Shisa z zamkniętymi ustami zatrzymuje dobro w domu, a Shisa z otwartymi - odstrasza zło i umieszczają Shisa na dachach swoich domów lub przed głównym wejściem. Odnoście płci, jedni wierzą, że to kobiety mają usta zamknięte, a mężczyźni otwarte, a inni wierzą odwrtonie, obie wersje są uznawane za obowiązujące w zależności od społeczności.
Legenda głosi, że pierwsze przedstawienie postaci Shisa miało miejsce w zamku Shuri, kiedy emisariusz z Chin ofiarował królowi Ryūkyū naszyjnik z wizerunkiem bóstwa. Okinawę często niepokoił wtedy smok morski, który atakował wybrzeże wyspy i pożerał jej mieszkańców. Kapłanka Noro miała sen, w którym bogowie ukazali jej sposób na pokonanie smoka - poprosiła króla, by podczas ataku pokazał smokowi postać Shisa, a gdy ten to uczynił, rozległ się potężny ryk tak silny, że nawet smok upadł pod wpływem spowodowanych nim wstrząsów. Z nieba spadł wielki kamień, który przygniótł potwora, ten w efekcie zmarł, a z czasem głaz i potwór porośli drzewami oraz trawą i można ich dzisiaj odwiedzać w miejscu zwanym Lasem Gana-mui niedaleko mostu Ōhashi w Naha - stolicy Okinawy.
Głównym miejscem kultu rodzimej religii ludu Ryūkyū było Sefa-Utaki - tajemnicze i malownicze miejsce nad morzem z wieloma jaskniami, gdzie na Okinawę miała przybyć z nieba Bogini Stworzenia. Utaki - czyli miejsca święte zazwyczaj mieściły się w pięknych miejscach, gdzie siły przyrody z wyjątkową mocą dawały o sobie znać. Pierwotne politeistyczne wierzenia zostały następnie wkomponowane w shintoizm i w takiej formie przetrwały do dziś, choć obecni mieszkańcy Okinawy nie są specjalnie gorliwymi wyznawcami którejkolwiek z religii, raczej w eklektycznej formie zwyczajowo obchodzą buddyjskie i shintoistyczne święta oraz wykonują rytuały zgodne z dwoma obrządkami.
Sztuka i muzyka, zwłaszcza tańce ludu Ryūkyū przypominają formą te z Hawajów i innych wysp Pacyfiku. Kobiety dawniej nosiły tatuaże w kolorze indygo na dłoniach, które symbolizowały dorosłość oraz strzegły przed złymi mocami (rząd Meiji zakazał ich w XIX wieku). Mężczyźni nosiłi charakterystyczne koki na czubku głowy, ale ten zwyczaj również już wymarł. Charakterystyczny sposób tkania oraz tkaniny z włokien bananowych wytwarzane na Okinawie jeszcze przed XIV wiekiem są wpisane na listę dziedzictwa narodowego Unesco.
W Północnej części głównej wyspy Okinawa znajduje się jeden z największych lasów deszczowych w Azji, które zamieszkuje wiele endemicznych gatunków, m.in. zagrożony wyginięciem wodnik okinawski czy dzięcioł okinawski. Na Okinawie występują również bardzo jadowite węże, których jad jest śmiertelny dla człowieka zwane popularnie habu.
Mieszkanki Okinawy to najdłużej żyjące kobiety świata, również mężczyźni cieszą się tu zdrowiem i długim życiem, a wszystko zawdzieczać mają diecie, która jest zrównoważona i skomponowana z odpowiednich składników bogatych w witaminy. Gorzki ogórek - goya - jest podstawą wielu dań, ale i wieprzowina po długim procesie gotowania pozbawiającym ją prawie w całości tłuszczu również. Kuchnia Okinawy wyrkorzystuje wiele bogatych w witaminy warzyw, owoców morza, ryb. Ryż zbiera się tu dwa razy w roku, ale został on wprowadzony do diety mieszkańców dopiero w XIII wieku, wcześniej nie znano tu tej rośliny. Potrawy z Okinawy łączą w sobie wpływy kuchni chińskiej i japońskiej oraz innych azjatyckich krajów, z którymi królestwo Ryūkyū miało kontakty handlowe.
Agu to rodzimy gatunek świń, który od wieków hodowany jest na archipelagu i stanowi podstawę wielu potraw. Mieszkańcy wysp wykorzystują niemal wszystkie części świni w myśl powiedzenia: „zjada się wszystko, nawet jej płacz“. Obróbka mięsa traw długo, zazwyczaj gotuje się je godzinami, by tłuszcz się wytopił, a mięso zmiękło.
Jedną z najbardziej popularnych potraw na Okinawie jest Okinawa Soba - makaron w zupie na bazie kości wieprzowych i wywaru z ryby bonito, podawany z dodatkiem wieprzowiny lub warzyw. Ciekawą cechą tej potrawy na Okinawie jest to, że soba - znany jako gryczany japoński makaron - nie zawiera w ogóle mąki gryczanej.
Narodowe danie wyspiarzy na Okinawie to champuru - w lokalnym języku oznacza to „mieszać“ i, jak można się domyślić, potrawa ta ma wiele odmian, gdyż można nazwać tak wszystko co zmieszamy razem i usmażymy na patelni. Najbardziej rozpowszechniona wersja to smażony gorzki ogórek - goya z innymi warzywami lub wieprzowiną czy tofu.
Awamori - lokalny alkohol warzony z ryżu (przeważnie tajskiego) z dodatkiem drożdży i cukru, który uważa się, że im starszy tym lepszy, dlatego odstawia się go po wyprodukowaniu, by leżakował. Zazwyczaj ma około 20-25% i jest doskonałym dodatkiem do wyspiarskich dań.
Główna - największa wyspa archipelagu ma do zaoferowania wiele różnorodnych atrakcji w zależności od regionu. Dzieląc ją na północną, środkową i południową część można zarówno zwiedzać historyczne miejsca, jak i lasy tropikalne czy nurkować pośród jednej z najpiękniejszych raf koralowych świata.
Główną atrakcją północnej części Okinawy jest las tropikalny Yanbaru - dżungla rozciąga się od morza w głąb lądu. Ciekawym sposobem zwiedzania lasu jest rejs kanu po wcinającej się w głąb dżungli zatoce Gesashi lub trekking i rejs kajakiem po morzu aż do wodospadów Hiji. Las zamieszkuje wiele endemicznych gatunków zwierząt, m.in. dzięcioł okinawski i wodnik okinawski.
Półwysep Motobu, do którego prowadzi przepiękna trasa - droga zawieszona nad szmaragdowym oceanem, to kolejna ciekawa destynacja na północy Okinawy. Tutaj znajdują się np. wpisany na listę dziecictwa UNESCO Zamek Nakijin czy Oceanarium Churaumi, w którego ogromnych akwariach pływają rekiny oraz płaszczki. Choć z zamku pozostały jedynie ruiny, w XIV wieku był on stolicą Hokuzan - północnej części Królestwa Ryūkyū i pełnij również funkcje religijne. Jako miejsce kultu można zwiedzać je do dziś, ponieważ utaki na jego terenie wciąż zachwycają bujną przyrodą. Z dawnych zabudowań pozostały piękne, grube mury z wyraźnymi łukami.
Wybrzeże Onna to część Okinawy, gdzie można skorzystać z pól golfowych, ekskluzywnych ośrodków wypoczynkowych oraz ponurkować na pobliskiej rafie - rafa zapewnia spektakularne widoki, ale by dotrzeć do kolorowych, tropikalnych ryb, nie potrzeba mieć dużych umiejętności - organizowane są rejsy dla początkujących i zaawansowanych, które można dostosować do własnego poziomu. Piękne plaże oraz skaliste klify i punkty widokowe doskonale dopełniają plan zwiedzania umożliwiając relaks, aktywne spędzanie czasu lub robienie niewiarygodnych zdjęć.
Centralna część wyspy również ma do zaoferowania wiele różnorodnych atrakcji - tradycja spotyka się tu z nowoczesnością, dawna kultura Ryūkyū ze współczesną amerykańską.
Yomitan, w którym mieści się Yachimun no sato, czyli wioska porcelany, to magiczne miejsce, gdzie można w namacalny sposób doświadczyć zachowanej tradycji wyrobu ceramiki. W wielu domach prowadzonych przez rdzennych mieszkańców dostępne są warsztaty wytwarzania naczyń ceramicznych oraz galerie, gdzie można takowe podziwiać.
Na przylądku Zampa czeka na przybysza spektakularny widok - rzędy 30 metrowych klifów, na których wznosi się latarnia morska, a jej biały budynek pięknie kontrastuje z lazurem wody, polecane zwłaszcza na zachody słońca.
Miasto Okinawa, niedaleko bazy lotnictwa USA Kadena, jest miejscem, gdzie łączą się kultury lokalna z amerykańską, a powstała w efekcie kultura champuru - champuru oznacza po okinawsku „mieszać“ - jest charakterystyczna dla współczesnej muzyki, np. pop, czy sztuki na wyspie.
Podróżni znajdą tu wiele muzycznych lokali, restauracji czy sklepów, a w nich przybyszy z całego globu, co czyni atmosferę wyjątkowo kosmopolityczną. Niedaleko Okinawa City leży miasto Uruma, gdzie z kolei przejechać się można najdłuższą drogą przez morze (Kaichu-doro), która liczy prawie 5 km i biegnie nad powierzchnią morza.
Chatan to rejon, w którym skupia się hadlowe serce wyspy. Główną atrakcją jest Mihama American Village z zabudową jakby żywcem przeniesioną ze wschodniego wybrzeża USA. Dodatkowo nad wszystkim góruje młyńskie koło, z którego rozciąga się malowniczy widok na panoramę miasta. W Chatan mieści się wiele butików, restauracji z tradycyjną kuchnią z Okinawy, ale i fast foodów, wieczorami pod podświetlonym młyńskim kołem odbywają się koncerty na żywo, a na pobliskiej plaży Sunset Beach każdy może spędzać czas według uznania, czy to na grillowaniu czy na wylegiwaniu się na piasku. Właściwie w tym centrum handlowym jest tyle sklepów i innych atrakcji, że można spędzić tu cały dzień a i tak jest co robić - jeżeli ktoś lubi zakupy.
W południowej części wyspy znajduje się stolica Prefektury Okinawa - Naha, a w niej, oprócz centrów handlowych (w tym takich, gdzie Japończycy mogą kupić produkty importowane duty free mimo iż są w Japonii), budynków lokalnych władz czy restauracji, mieszczą się również muzea i pomniki poświęcone II Wojnie Światowej oraz zabytki i miejsca kultu.
Kokusai dori to główna ulica w Naha, przy której można znaleźć najwięcej sklepów, restauracji i turystów.
Wpisany na listę dziedzictwa narodowego UNESCO Zamek Shuri był centrum politycznego życia Królestwa Ryūkyū, niestety spłonął doszczętnie w czasie walk na Okinawie podczas II Wojny Światowej w 1945 roku. Został odbudowany wiernie z zachowaniem tradycyjnego stylu architektonicznego oraz kolorystyki - charakterystyczne czerwone ściany oraz dach, ale ponownie strawił go pożar w ostatnim miesiącu i w tej chwili nie jest jeszcze znana data ponownego otwarcia zamku dla zwiedzających.
Prefekturalny Park Pokoju - the Okinawa Prefectural Peace Memorial Park znajdujący się w południowej części wyspy oraz położone w parku Muzem Pokoju (Peace Memorial Museum) to jedno z wielu miejsc upamiętnienia walczących na wyspie mieszkańców w trakcie starć II Wojny Światowej. W muzeum, oprócz ważnych fotografii dokumentujących walki, można znaleźć świadectwa lokalnych mieszkańców oraz eksponaty wojenne.
W parku oglądać można pomnik upamiętniający wszystkie ofiary walk na Okinawie bez względu na ich narodowość - Pomnik Pokoju (Kamień Pokoju), pod którym zdarza się, że również zwiedzający turyści składają kwiaty.
Sefa-Utaki to naturalna kompozycja skalna - przez trójkątne przejście przechodzić dawniej mogły tylko kobiety, mężczyźni nie mieli wstępu do świątyni. Stąd rozciąga się widok na wyspę Kudaki, na którą miała zejśc z nieba bogini stworzenia - Amamikyo. Świątynie w rodzimym kulcie Ryūkyū, inaczej niż w kultach shintō czy buddyzmie, nie mają ołtarzy czy wydzielonych miejsc do modlitw. Elementami czczonymi są siły przyrody, więc nie ma tu posągów, czy malowideł. Po wejściu na teren Sefa-Utaki należy zachować ciszę i pomodlić się w myślach, skały i kamienie mają tu wartość sakralną, dlatego nie powinno się na nie wchodzić, ani ich przesuwać.
Trudno jednoznacznie powiedzieć ile dni powinien podróżnik przeznaczyć na zwiedzanie Okinawy - jeśli dysponujemy autem (można wynająć na wyspie w jednej z wielu wypożyczalni) jeden czy dwa dni wystarczą na objazd po całej wyspie i szybkie zwiedzenie większości opisanych miejsc. Jeśli planujemy relaks w resortach typu all inclusive, jakie oferuje główna wyspa, ale i ościenne wysepki, można zaplanować pobyt z kilkoma dniami na zwiedzanie, a resztą na relaks nad oceanem czy basenem. Gorąco polecam nurkowanie na rafie i ekologiczne wycieczki do lasu tropikalnego na pólnocy Okinawy, na spokojnie jeden dzień zwiedzania, jeden dzień rejs kanu i jeden nurkowanie połączone z pobytem na plaży powinny wystarczyć. Na główną wyspę jest najłatwiej się dostać - loty bezpośrednie z wielu miast w Japonii są obsługiwane przez lotnisko w Naha. Jeśli jednak szukamy czegoś wyjątkowego i mamy czas na rejsy promem dalej, archipelag Ryūkyū to mnóstwo wysp i wysepek, które mają wiele do zaoferowania dla wymagającego podróżnika... ale o nich w nastepnej odsłonie bloga.
Zrób pierwszy krok ku najwspanialszej podróży Twojego życia i skontaktuj się z polskim przewodnikiem po Japonii!